Strona główna/Aktualności/Keby niy Ślónsk

Keby niy Ślónsk

02.04.2023 Jeżech z Rybnika

Nie poradzom rachować do miliona abo nas cyganiom, bo żeby w dwa lata od Spisu Powszechnego z kwietnia 2021 dalej nie pedzieć, wiela nos, Ślonzoków, je, to coś tu capi.

Aleksander Król, redaktor naczelny Gazety Rybnickiej

- Nie lękajcie się Śląska, tej ziemi, dzięki której Polska stanęła na nogi - mówił 21 marca w Europarlamencie Łukasz Kohut, europoseł z Rybnika, chwilę przed europejską premierą spektaklu „Mianujom mie Hanka”.

Ale chyba się lękają. Może któryś czytał jednak Rokitę, który w nagrodzonej Nike „Kajś” pisał o Śląsku jako kole zamachowym historii świata?

„Do 1740 roku Śląsk należał do Austrii. Wówczas wybuchają wojny śląskie. Prusy ostrzyły sobie zęby na bogate prowincje regionu. Uruchamia się system sojuszy, wojny śląskie rozlewają się na cały świat - walki toczą się od Indii, przez Europę, po Amerykę. Niektórzy pod względem zasięgu uznają ten konflikt za pierwszą wojnę na skalę światową. Za łby biorą się między innymi Brytyjczycy z Francuzami w Ameryce Północnej…” - snuje swoją opowieść Zbigniew Rokita, aż do ulubionego momentu: „Kilkanaście lat po zakończeniu wojny brytyjsko-francuskiej koloniści stają do walki. […] Jest 1783 rok, rodzą się Stany Zjednoczone”.

- „Ślonzoki mogliby twiyrdzić, iże keby jejich regijon niy boł taki szumny, to niy wybuchła by wojna austryjacko-prusko i niy powstałyby Stany Zjednoczone. Mogliby twiyrdzić, iże keby niy oni, to nie wybuchłaby wojna, co się rozloła na cołki świat, fest osłabiyła Francyjo i prziczyniyła się do wybuchu francuskij rewolucyje. Keby niy Ślónsk, nie tryjomfowałyby ideały wolności, równości i braterstwa” - w śląskim przekładzie „Kajś” brzmi to jeszcze lepiej.

I choć Rokita puszcza oko do Czytelnika, to każdy czuje, że Górny Śląsk jest ważny, tu wszystko się zaczyna, tu wygrywa się wybory. Dlatego marszałek Senatu Tomasz Grodzki w rybnickiej bibliotece opowiada o swojej córce, która wyszła za mąż za rybniczanina, a Donald Tusk w prezencie od prezydenta Kuczery i posła Krząkały dostaje „Czarny sport…” o rybnickim żużlu, a u pana Janka w Orbicie kupuje jeszcze „Hobbita” po śląsku. Skoro obiecał uznać śląski jako język regionalny w 100 dni od wygranych wyborów, potrzebuje przyspieszonego kursu naszej godki.

Z powodzeniem może zacząć od Instagrama prowadzonego przez uczennice rybnickiego Mechanika, które bez gańby godają po naszymu i promują śląski język w social mediach. Robią świetną robotę, ich najlepsze posty trafiają do 50.000 odbiorców!

Ktoś powie: „Tyn zaś fandzoli”.

„Komu sie nigdy nie zdorzyło fandzolić, niech piyrszy ciepnie kamiyń!” - piszą dziołchy z rybnickiego Mechanika na swoim Instagramie BezGańby.

Redaktor Naczelny
Aleksander Król

Zobacz także

Pod parasolem w écru
Pod parasolem w écru

Pod parasolem w écru

Matura z języka śląskiego? Gdyby został uznany można by było zdawać egzamin z godki
Matura z języka śląskiego? Gdyby został uznany można by było zdawać egzamin z godki

Matura z języka śląskiego? Gdyby został uznany można by było zdawać egzamin z godki

W chaosie starych i nowych matur
W chaosie starych i nowych matur

W chaosie starych i nowych matur

586 tysięcy Ślązaków! Kohut: "Nie można nas wygumkować"
586 tysięcy Ślązaków! Kohut: "Nie można nas wygumkować"

586 tysięcy Ślązaków! Kohut: "Nie można nas wygumkować"

Poszukajmy odpowiedzi
Poszukajmy odpowiedzi

Poszukajmy odpowiedzi

Parasolka
Parasolka

Parasolka

do góry