Rybniczanie! Badajmy się!
100. To dużo czy mało? Tyle mniej więcej miejsc ma sala wykładowa, w której 1 grudnia odbyła się konferencja „Zdrowie w centrum uwagi”. - W przyszłym roku około 100 kobiet z Rybnika zachoruje na raka piersi. To może być któraś z nas. To może być nasza mama, siostra, córka, przyjaciółka. W ciągu kolejnych pięciu lat 44 proc. z tych kobiet umrze z tego powodu. Czy możemy coś z tym zrobić? - zastanawia się lekarka Katarzyna Kryszczyszyn-Musialik, specjalistka onkologii klinicznej pracująca na oddziale onkologicznym szpitala wojewódzkiego w Rybniku.
Kultowy samochód chevrolet bel air ma 70 lat, choć na prezentowanym zdjęciu wygląda jakby właśnie wyjechał z fabryki. Nic dziwnego - regularnie trafiał na przeglądy jest więc w doskonałym stanie i z pewnością nie wygląda jak wrak z kolejnej fotografii zaprezentowanej przez onkolożkę.
- Którą wersją samochodu jesteś? - pytała Katarzyna Kryszczyszyn-Musialik.
Regularne badania profilaktyczne
- Te badania są proste, łatwo dostępne i darmowe, ale co najważniejsze są skuteczne, a więc jeżeli wykonujemy je regularnie jest duża szansa, że nie umrzemy z powodu nowotworu - mówiła onkolożka o badaniach profilaktycznych, które mogą nam uratować życie. Szczególnie, że liczba zachorowań na raka w Polsce stale rośnie. Obecnie jest on drugą przyczyną zgonów w naszym kraju.
- Polki najczęściej chorują na raka piersi, Polacy na raka prostaty, a najczęściej umierają pacjenci z rakiem płuca - wyjaśnia onkolożka.
I tłumaczy, że zmiana stylu życia - odpowiednie odżywianie, aktywność fizyczna, higiena snu, zarządzenie stresem, relacje międzyludzkie i rezygnacja z używek - pozwala zredukować ryzyko zachorowania na raka o 2/3.
Mężczyźni rzadziej korzystają z badań profilaktycznych niż kobiety, tymczasem to właśnie oni częściej chorują na nowotwory i częściej są obciążeni czynnikami ryzyka, bo palą, spożywają więcej alkoholu i niezdrowo się odżywiają. - Powinni więc częściej się badać i zacząć już w młodym wieku - mówiła Katarzyna Kryszczyszyn-Musialik, zalecając 20-latkom morfologię i comiesięczne samobadanie jąder. Z każdą kolejną dekadą życia do męskiego kalendarza powinny dochodzić kolejne badania - moczu, cholesterolu, poziomu glukozy we krwi, a do tego - kontrolowanie wagi ciała i ciśnienia, co trzy lata wizyta u urologa oraz badanie prostaty (antygen PSA). Po 50. roku życia oprócz tych wszystkich badań mężczyźni powinni dodatkowo robić kolonoskopię, a palacze - tomografię komputerową płuc.
- Codziennie około 10 kobiet dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, połowa z nich umiera - mówiła onkolożka.
Jednak kobiety powinny wykonywać nie tylko cytologię, ale też morfologię, regularnie badać piersi i odwiedzać ginekologa, badać cholesterol i tarczycę, kontrolować masę ciała i ciśnienie, a po 50. roku życia robić kolonoskopię oraz mammografię.
- Od listopada jest ona dostępna bezpłatnie dla kobiet od 45 do 74 roku życia. Badania pokazują, że regularna mammografia zmniejsza śmiertelność o 1/3. Zachęcajmy więc bliskie nam kobiety, by regularnie się badały, a kiedy cokolwiek je zaniepokoi, by od razu szły do lekarza - przekonywała Kryszczyszyn-Musialik.
Około 80 proc. dzieci z nowotworem udaje się wyleczyć
- W każdej chorobie onkologicznej u dorosłych czy dzieci, wczesne rozpoznanie jest gwarancją wyleczenia, a rodzic ma tę przewagę, że może szybciej niż lekarz zaobserwować objawy i trafnie je zinterpretować - mówiła kolejna prelegentka, lekarka Katarzyna Musioł, onkolożka, ordynatorka oddziału pediatrii w wojewódzkim szpitalu w Rybniku.
- Onkologia dziecięca to nie onkologia dorosłych i szczęśliwie aż 80 proc. dzieci udaje się nam uratować - mówiła.
Okazuje się, że najczęstszym nowotworem u dzieci jest białaczka, potem chłoniaki i guzy mózgu. Pediatra zwróciła uwagę, że nowotwory dziecięce rosną bardzo szybko, a niepokój rodziców powinny wzbudzić: trwająca ponad dwa tygodnie gorączka połączona z osłabieniem dziecka i utratą masy ciała. - Pamiętam historię dwuletniej Samanty, która przestała jeść, zadowalając się tylko mlekiem z Nesquikiem. Jej mamę bardzo to zdziwiło. Okazało się, że przyczyną była głęboka anemia, która była pierwszym objawem białaczki. Samanta jest dziś wyleczona i znów wszystko zjada - opowiadała doktor Musioł.
Lekarka zwracała uwagę, że niepokój dorosłych powinny wzbudzić też: wybroczyny, plamy na skórze i guzki, przedłużająca się ciemieniucha i towarzyszące mu zapalenie ucha, asymetria twarzy dziecka, pochylenie główki, zez czy plamka na źrenicy, która może być objawem siatkówczaka.
- Bóle nóg w nocy, które wybudzają dziecko ze snu i nie zmniejszają się po podaniu środków przeciwbólowych oraz towarzyszące temu objawy ogólne, mogą być symptomami guza kości. Mamy też kłopot z młodymi chłopakami, którzy nawet jeśli zauważają u siebie jakiś problem z jądrami, niechętnie o tym informują. Dlatego każdy chłopak w gabinecie pediatry powinien mieć badane jądra - przekonywała ordynatorka pediatrii, zachęcając też obecnych na sali młodych mężczyzn do samobadania.
- W onkologii dziecięcej właściwie każdy zauważalny u dziecka objaw może być symptomem choroby nowotworowej. Co zatem zrobić by nie dać się zwariować? Objawy powinny budzić nasz niepokój kiedy przedłużają się w czasie i narastają, kiedy towarzyszy im gorączka, nocne poty, chudnięcie, kiedy zauważymy zmianę zachowania dziecka, zmianę rytmu wypróżnień lub oddawania moczu czy też zmiany na skórze - przestrzegała dr Katarzyna Musioł.
Badamy się!
W czasie konferencji można było nie tylko posłuchać ciekawych wykładów, ale również oddać krew, wziąć udział w zajęciach relaksacyjnych, a także wykonać badanie krwi na markery nowotworowe, skonsultować się z urologiem oraz z dermatologiem.
Badajmy się!
W czasie rybnickiej konferencji „Zdrowie w centrum uwagi”, która odbyła się 1 grudnia w sali wykładowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Kampusie, rozmawiano m.in. o znaczeniu badań profilaktycznych, o pierwszych objawach chorób nowotworowych u dzieci, o czerniaku oraz o Centrum Onkologii Integracyjnej, które już działa w Rybniku i oferuje zajęcia wspierające dla chorych na nowotwory i ich rodzin. Uczestnicy mieli też okazję poddać się badaniu dermatoskopowemu zmian skórnych.