W drodze do czystego powietrza
Za nami pierwszy dzień dwudniowej konferencji „Polska na drodze do czystego powietrza – sukcesy i wyzwania”, zorganizowanej w Zabytkowej Kopalni „Ignacy” w Niewiadomiu przez prezydenta Rybnika wespół Polskim Alarmem Smogowym. Odbywa się ona pod patronatem Ministra Klimatu i Środowiska, Marszałka Województwa Śląskiego, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów oraz Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie.
Zgodnie z tym, co zapisano w tytule konferencji głównym jej celem była wymiana dobrych i złych doświadczeń związanych z zabiegami o poprawę jakości powietrza i ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza, którym oddychamy, a także praktycznych spostrzeżeń, uwag i wniosków dotyczących realiów, w jakich batalia o poprawę jakości powietrza się odbywa.
Dzisiaj z udziałem m.in. przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także samorządowców, ekspertów, ekodoradców i aktywistów organizacji społecznych odbyły się cztery panele dyskusyjne, w czasie których rozmawiano m.in. o przyszłości rządowego programu „Czyste Powietrze”, o współdziałaniu rządu z samorządami i finansowaniu transformacji energetycznej domów w Polsce. W czasie ostatniej dyskusji panelowej zastanawiano się jak zmienić świadomość mieszkańców, by mieć w nich sprzymierzeńców w walce o poprawę jakości powietrza. Mówiono m.in. o roli podmiotów alarmujących o przypadkach przekraczania dopuszczalnych poziomów zanieczyszczenia powietrza takich, jak np. Polski Alarm Smogowy i o ważnej roli jaką odgrywają montowane w gminach, często na terenie placówek oświatowych niskokosztowe czujniki powietrza informujące na bieżąco o poziomie zanieczyszczenia powietrz.
Mający duże doświadczenie w przekonywaniu mieszkańców do proekologicznych inwestycji i korzystania ze wsparcia finansowego Bartłomiej Kozieł z rybnickiego urzędu miasta zauważył, że rząd nie prowadzi spójnej polityki w tej materii i, że mieszkańcy nie otrzymują dostatecznie wcześnie precyzyjnych i wiarygodnych informacji dotyczących przyszłych wymogów i ograniczeń jeśli chodzi o ogrzewania swoich domów. Wiele wyzwań związanych jest z funkcjonowaniem placówek oświatowych i edukacji. Uczestnicy konferencji zwracali uwagę m.in. na brak systemowego programu nauczania o zmianach klimatu i zanieczyszczeniu powietrza.
W ostatniej części poniedziałkowej konferencji jej gospodarz – prezydent Rybnika Piotr Kuczera przedstawił postulaty samorządowców kierowane do rządu:
- zapewnienie ciągłego funkcjonowania programu, który pomaga gospodarstwom domowym w modernizacji energetycznej budynków- znaczące usprawnienie obsługi beneficjentów Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
- uruchomienie systemu operatorów wspierających gospodarstwa domowe zagrożone ubóstwem energetycznym
- zwiększenie środków na wsparcie modernizacji energetycznej budynków wielorodzinnych
- utworzenie funduszu termomodernizacji budynków zabytkowych i historycznych
- wprowadzenie norm jakości węgla umożliwiających spełnienie wymogów emisyjnych przez urządzenia spełniające wymagania tzw. eco-projektu
- regularne kontrole Państwowej Inspekcji Handlowej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w punktach sprzedaży paliw stałych i urządzeń do spalania paliw stałych
- wzmocnienie wdrażania uchwał antysmogowych i programów ochrony powietrza, a w tym: - ogłoszenie ogólnokrajowych wytycznych dla uchwał antysmogowych; - wspieranie przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej tworzenia gminnych punktów doradztwa energetycznego; - wspieranie miast tworzących strefy czystego transportu
- usprawnienie funkcjonowania Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków i zapewnienie gminom dostępu do raportów o sposobie ogrzewania budynków
- umożliwienie monitorowania postępów w wymianie kotłów i dostosowywaniu budynków do wymogów uchwały antysmogowej
- powołanie Klubu Ambasadorów Wsparcia Programu „Czyste Powietrze” (propozycja Andrzeja Guły z Polskiego Alarmu Smogowego).
- Mamy różne profile działalności i różne możliwości, ale wszystkim nam zależy na tej zmianie powietrza na lepsze. Walczymy o rzecz najcenniejszą, czyli zdrowie naszych mieszkańców - powiedział prezydent Piotr Kuczera, dziękując prelegentom i wszystkim osobom zaangażowanym w zorganizowanie konferencji. Zapowiedział też, że sformułowane przez samorządowców postulaty, w formie apelu zostaną skierowane do Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska. W ich spopularyzowaniu pomoże natomiast Śląski Związek Gmin i Powiatów.
- Dzisiejsze, żywiołowe momentami dyskusje pokazały, że ta platforma wymiany doświadczeń między samorządem, rządem i organizacjami społecznymi, które walczą o czyste powietrze jest bardzo potrzebna – powiedział Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego.
Jutro o godz. 10 na Ignacym w Niewiadomiu rozpocznie się druga część konferencji, poświęcona przede wszystkim termomodernizacji budynków zabytkowych i historycznych.
Pretekstem do zorganizowania konferencji poświęconej „drodze do czystego powietrza” stały się niewątpliwe osiągnięcia Rybnika w walce o poprawę jakości powietrza zwłaszcza w sezonie grzewczym, w czym swój udział mają tak sami mieszkańcy jak i władze samorządowe miasta. Przed konferencją rybnicki magistrat z dumą poinformował, że Rybnik słynący jeszcze kilka lat wstecz z mocno zanieczyszczonego, głównie przez niską emisję, powietrza, nie znalazł się w najnowszym smogowym rankingu Polskiego Alarmu Smogowego. O doświadczeniach Rybnika związanych ze skuteczną walką ze smogiem prezydent Piotr Kuczera opowiedział otwierając w poniedziałek dwudniową konferencję.
Zapis poniedziałkowej konferencji dostępny jest w internecie (adres: transmisja.polskialarmsmogowy.pl)
